Bu yazımıda diş gelişimi ile ilgili merak edilen konuları ele almaya çalışıyoruz. Özellikle gençlerin ve ebeveynlerin dikkat etmesi gereken diş gelişimi süreçleri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Bu yazıda, 14 yaşında diş gelişimi tablosundan, aşınan dişlerin değişimine; yirmi yaş dişlerinin çıkışından, kök dişlerin gelişimine kadar pek çok konuyu ele alacağız. Dolgu gerektiren dişlerden, daimi dişlerin tamamlanmasına kadar pek çok konuya değineceğiz. Sağlıklı bir ağız ve dişler için bu yazıda yer alan bilgilerin faydalı olacağını umarız.
14 Yaşında Diş Gelişimi tablosu!
Çocukların büyüme ve gelişme dönemindeki en önemli aşamalardan biri, süt dişlerinin dökülerek yerine kalıcı dişlerin çıkmasıdır. 14 yaşında çocuklarda da bu süreç hala devam etmektedir. 14 yaşında hangi dişlerin çıktığını ve hangi dişlerin döküldüğünü gösteren bir tabloya göz atalım.
| Süt Dişi | Kalıcı Diş |
|---|---|
| Üst ön kesici dişler (2 adet) | Üst ön eksik dişler (2 adet) |
| Alt ön kesici dişler (2 adet) | Alt ön eksik dişler (2 adet) |
| Yan kesici dişler (4 adet) | Yan eksik dişler (4 adet) |
| Köpek dişleri (4 adet) | Köpek eksik dişler (4 adet) |
| İlk azı dişleri (4 adet) | İlk azı eksik dişler (4 adet) |
| İkinci azı dişleri (4 adet) | İkinci azı eksik dişler (4 adet) |
Bu tabloya göre, 14 yaşında çocukların tüm süt dişleri dökülmüş ve yerine kalıcı dişler çıkmış olmalıdır. Bu dönemde genellikle dişlerin büyük bir kısmı tamamlanmıştır. Ancak her çocuğun diş gelişimi bireysel farklılıklar gösterebilir, bu yüzden 14 yaşında tam olarak tüm dişlerin çıkmış olması beklenmeyebilir.
Aşınan Dişlerin Değişimi
Aşınan dişler, sağlıklı bir ağız için önemli bir sorundur. Dişlerin aşınması zamanla gerçekleşebilir ve çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir. Bu nedenle, aşınmış dişlerin değişimi ve tedavisi büyük önem taşır.
Birçok faktör dişlerin aşınmasına neden olabilir. Genellikle, yanlış diş fırçalama tekniği, dişler arasında sıkışan yiyecekler, dişlerin sıkışması veya braketler ve protezler gibi diş düzeltme cihazları aşınmaya katkıda bulunabilir. Bunun yanı sıra, asitli içecekler ve gıdalar da diş minesini erozyona uğratarak aşınmaya neden olabilir.
Aşınma süreci genellikle yavaş ilerler ve ilk belirtileri fark etmek zor olabilir. Dişlerde hassasiyet, çürüklerin sık sık meydana gelmesi, diş minesinde lekeler veya çatlaklar ortaya çıkması gibi belirtiler aşınma olduğunu gösterebilir.
| 14 Yaşında Hangi Dişler Çıkar | Tablo |
|---|---|
| Yirmi yaş dişleri | Ergenlik döneminde, genellikle 17-25 yaş arasında, yirmi yaş dişleri çıkmaya başlar. Bu dişler, arka dişlerin en sonunda bulunur ve bazen çene yapısına sığmazlar. Yirmi yaş dişleri çıkarken şiddetli ağrı, şişlik ve rahatsızlık yaşanabilir ve çekilmeleri gerekebilir. |
Yirmi Yaş Dişlerinin Çıkışı
Yirmi yaş dişleri, yetişkinlik döneminde çıkan üçüncü azı dişleridir. Genellikle 17-25 yaş arasında görülürler. Diğer adı “akıl dişleri” olan yirmi yaş dişleri, isimlerini çıkış yaşlarının genellikle 20 yaş civarında olmasından almıştır. Ancak, her bireyde farklı zamanlarda çıkabilmektedir ve bazı insanlarda hiç çıkmayabilir. Bu dişlerin çıkarken bazı sorunlara neden olabilme ihtimali de bulunmaktadır.
Yirmi Yaş Dişlerinin Çıkış Süreci
Yirmi yaş dişlerinin çıkması genellikle çene yapısının sınırları nedeniyle sorunlu bir süreç olabilir. Çoğu insanda çene alanı dar olduğundan, yirmi yaş dişleri diğer dişlerin yanında sıkışma ve çarpıklığa neden olabilir. Bu durumda, çıkmaya çalışan yirmi yaş dişleri sıkışarak, ağrı, şişme ve enfeksiyona yol açabilir. Bu nedenle, çene röntgenleri ve diş hekimi kontrolü ile yirmi yaş dişlerinin çıkış süreci takip edilmelidir.
Yirmi Yaş Dişlerinin Çekimi
Yirmi yaş dişlerinin çekilmesi, çıktığı durumlarda sorun yarattığı veya çene sağlığını etkilediği durumlarda tercih edilen bir yöntem olabilir. Çekim işlemi genellikle lokal anestezi ile yapılır ve ağrısızdır. Diş hekimi, çekim işleminden önce diş ve çevresini iyice temizleyerek enfeksiyon riskini azaltır. Yirmi yaş dişlerinin çekilmesi genellikle cerrahi bir işlem olarak düşünülse de, genellikle iyileşme süreci hızlıdır ve ağrı kesiciler ile rahatlama sağlanabilir.
Kök Dişlerin Gelişimi
Kök dişler, daimi dişlerin bir türüdür ve genellikle yetişkinlik döneminde çıkarlar. Bu dişler, ağızda sağlam bir şekilde yerleşmeleri ve uzun ömürlü olmaları için doğru bir şekilde gelişmelidir. Kök dişlerini anlamak ve onların gelişimini takip etmek, diş sağlığının önemli bir parçasıdır.
Genellikle 14 yaşında, genç bir bireyde kök dişleri görmeye başlarız. Bu yaşta, daimi dişlerin çoğu çıkmış olur ve kök dişlerin gelişmeye başlamasıyla daha sağlam bir ısırma yüzeyi sağlanır. Hangi dişlerin 14 yaşında çıktığını görmek için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz:
| Diş Numarası | Diş Adı |
|---|---|
| 1 | 1. Büyük Azı Dişi (6. Azı Dişi) |
| 2 | 2. Büyük Azı Dişi (7. Azı Dişi) |
| 3 | 2. Küçük Azı Dişi (8. Azı Dişi) |
| 4 | 1. Küçük Azı Dişi (9. Azı Dişi) |
Tablodan da görülebileceği gibi, 14 yaşında toplam dört kök diş çıkar. Bu dönemde, dişlerin kökleri tam olarak gelişmemiş olabilir ve kök dişlerin tamamlanması için daha fazla zaman gerekebilir.
Dolgu Gerektiren Dişler
Dolgu gerektiren dişler, diş çürüğü veya hasar nedeniyle çürümüş veya kırılmış dişlerdir. Bu dişlerin onarılması için diş hekimleri genellikle dolgu uygulamasını tercih ederler. Dolgu, dişin sağlıklı bir şekilde onarılmasını ve çoğu durumda doğal işlevselliğini geri kazanmasını sağlar. Bu yazıda, dolgu gerektiren dişlerin nedenleri, tedavisi ve bakımı hakkında daha fazla bilgi vereceğiz.
Dolgu gerektiren dişlerin birçok nedeni vardır. Diş çürüğü, bakterilerin diş minesine zarar vermesi sonucu oluşur. Bu da dişin çürümesine ve dolgunun gerektiğini gösteren belirtilerle sonuçlanır. Ayrıca, diş hasarları veya kazalar da dolgu gerektirebilir. Özellikle ön dişlerde meydana gelen kırıklar, dişin estetik görünümünü etkileyebilir ve dolgu ile tamir edilebilir.
Dolgu gerektiren dişlerin tedavisi genellikle basittir. Diş hekimi, öncelikle çürüğü veya hasarı temizler ve dişi hazırlar. Daha sonra, uygun dolgu malzemesini seçer ve dişe uygular. Dolgu malzemeleri farklı türlerde olabilir, örneğin kompozit reçine veya amalgam gibi. Diş hekimi, dolgunun dişe tam oturmasını sağlamak için gerekli ayarlama ve şekillendirme işlemlerini yapar. Son olarak, dolgu sertleşir ve dişin doğal işlevselliğini geri kazanmasına yardımcı olur.
| Yaş | Çıkan Dişler |
|---|---|
| 6-7 yaş | İlk azı dişleri (6 yaş azı dişleri) |
| 7-8 yaş | Yirmi dişleri |
| 9-13 yaş | Ön kesici dişler, köpek dişleri, yan kesici dişler ve 12 yaş azı dişleri |
| 17-21 yaş | Yirmi yaş dişleri |
Bunlar, genel olarak çocuklarda ve gençlerde 14 yaşında tamamen çıkan dişlerdir. Diş gelişimi, bireysel farklılıklara bağlı olarak biraz değişebilir. Eğer çocuğunuzda 14 yaşında henüz çıkmamış dişler varsa, endişelenmenize gerek yoktur. Diş hekiminiz kontrol ederek ve gelişimlerini izleyerek size daha fazla bilgi verecektir.
Daimi Dişlerin Tamamlanması
Bir çocuğun ağızdaki dişlerinin tamamı genellikle ergenlik döneminin sonuna kadar tamamlanır. Bu dönemde daimi dişler yerini süt dişlerine bırakmaya başlar ve ardından ihtiyacımız olan daimi dişler yavaş yavaş çıkmaya başlar. Daimi dişlerin tamamlanması genellikle 12-14 yaşları arasında gerçekleşir. Bu dönemde, hem üst hem de alt çenelerde toplam olarak 28 daimi diş çıkar.
Daimi dişlerin tamamlanması süreci genellikle birtakım aşamalardan oluşur. İlk olarak, altı yaş dolaylarında genellikle ilk kalıcı dişler olan 6 yaş dişleri çıkar. Bu dişler genellikle arka arka sırada çıktığından, bazen “altı şapır” olarak da adlandırılır. Daha sonra, 9-12 yaş arasında arka dişler olan 12 yaş dişleri çıkar. Son olarak, 12-14 yaş arasında ise köpek dişleri ve kesici dişler çıkmaya başlar.
Daimi dişlerin tamamlanması sürecinde, çocuğun ağızdaki diş yapısı değişir ve uygun bir diş bakımı rutini benimsemek önemlidir. Daimi dişlerin sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi için düzenli fırçalama, diş ipi kullanımı ve düzenli diş hekimi kontrolleri gereklidir. Ayrıca, sağlıklı bir diyet ve şekerli yiyeceklerin sınırlı tüketimi de daimi dişlerin tamamlanması sürecinde önemlidir.
14 yaşında hangi dişler çıkar tablosu aşağıda verilmiştir:
| Çene | Üst Dişler | Alt Dişler |
|---|---|---|
| Kesici Dişler | 8 adet | 8 adet |
| Köpek Dişleri | 4 adet | 4 adet |
| Yüzey Dişleri | 8 adet | 8 adet |
| Kalıcı 6 Yaş Dişleri | 4 adet | 4 adet |
| 12 Yaş Dişleri | 4 adet | 4 adet |
| Yirmilik Dişler | 4 adet | 4 adet |
